भारतीय वंशांच्या दूधाळ गायी व म्हशींच्या प्रमुख जाती

भारताला दुधाची गंगा संबोधले जाते. गेल्या 20 वर्षात आपला भारत देश हा दुग्धउत्पादनात जगात अग्रस्थानी आहे. आज दुधांच्या कमी जास्त भावावरून सतत आंदोलने होत असतात, शेतकरी आणि पशुपालकांच्या मते दुग्धव्यवसायात...

दुधाळू जनावरांचे हिवाळ्यातील व्यवस्थापन

फार्म व्यवस्थापन

आता महाराष्ट्रात सर्वदूर तापमानात घट होण्यास सुरूवात झाली आहे. आपल्या गोठ्यामध्ये आपल्या पशुधनाचा अती थंडीपासून बचाव करावा लागणार आहे. आपल्या पशुंसाठी, हिवाळा ऋतू अत्यंत पोषक आणि हेल्दी असतो. सरासरीपेक्षा कमी...

गाई-म्हशींमधील ब्रुसेल्लोसिसमुळे होणाऱ्या गर्भपाताचे पुढील नुकसान टाळण्यासाठी त्वरित क्षेत्रीय निदान

आरोग्य व्यवस्थापन

ब्रुसेल्लोसिस हा ब्रुसेल्ला नामक जीवाणूंमुळे होणारा जीवाणू जन्य रोग आहे. त्याचा प्रादुर्भाव सर्व जगभर दिसून येत असून शेतकऱ्यांच्या मिळकतीवर त्याचा अत्यंत वाईट परिणाम दिसून येतो. ब्रुसेल्लोसिस रोगाचा प्रसार नेहमीच जनावरांच्या...

गो स्तनदाह रोग निदान आणि त्यावरील उपचार

आरोग्य व्यवस्थापन

गो स्तनदाह रोग हा गाईंच्या कांसेचा आणि दुग्धनिर्मिती करणाऱ्या ग्रंथींचा दाह निर्माण कराणरा रोग आहे. हा रोग जगात सर्वत्र दिसून येतो. स्तनदाह हा बहुविध कारणांनी होणारा रोग असून, त्याचा गाई...

प्रजनन व्यवस्थापन करिता काही महत्वाच्या बाबी

प्रजनन व्यवस्थापन

अधिक दूध उत्पादनासाठी दुधाळ जनावरांतील प्रजनन प्रक्रिया योग्य असणे गरजेचे आहे. पशु पालन व्यवसायात वर्षाला वासरू हि संकल्पना महत्त्वाची आहे व त्यानुसार आधुनिक व्यास्थापनाची कास धरणे आवश्यक आहे. सद्यस्थिती पाहिली...

दुग्ध ज्वर किंवा मिल्क फिव्हर मधील आहाराचे व्यवस्थापन

पोषण व्यवस्थापन

अयोग्य आहार किंवा आहाराचे अयोग्य व्यवस्थापन यामुळे गाई आणि म्हशींमध्ये काही रोग / विकार बळावतात तसेच काही अवस्था निर्माण होतात. ‘दुग्ध ज्वर’ किंवा ‘मिल्क फिव्हर’ हि अशीच एक अवस्था आहे....

दुधाळ जनावरांच्या आहारात ‘कॅल्शियम प्रोपिओनेट’ चे महत्त्व

पोषण व्यवस्थापन

सध्या पावसाळ्याचे दिवस असल्या कारणाने हवेमध्ये आद्रता असण्याचे प्रमाण दिसून येते. पशुपालक आपल्या जनावरांसाठी खाद्य योग्य त्या प्रमाणात घेऊन ठेवतात. पण बहुतेक वेळा या खाद्यामध्ये बुरशी ची वाढ होत असल्याची...

श्वानस्थित रेबीज मुक्त भारत 2030

आरोग्य व्यवस्थापन

भारत, ऑस्ट्रेलिया आणि सिंगापूरमध्ये रेबीज स्थानिक आहे. बहरेन, जपान आणि इंग्लंड हे आहेत पाच जे रेबीजपासून मुक्त आहेत. जपान हा पहिला आशियाई देश आहे ज्याने आपल्या मुळापासून रेबीजचे उच्चाटन केले,...

प्राण्यांमधील संसर्गजन्य गर्भपात (ब्रूसेलोसीस)

आरोग्य व्यवस्थापन

संसर्गजन्य गर्भपात किंवा ब्रू्सेलोसीस हा जीवाणुजन्य रोग असून तो गाय व म्हैस वर्ग, शेळया मेंढया, वराह, कुत्रे, ऊंट तसेच जंगली प्राणी उदा. हरीण इ. यांच्यामध्ये आढळून येतो. हे जीवाणू ग्राम...

गायी-बैलांमधील ‘घाणेरी’ झुडूपांची (लॅटाना कॅमेरा) विषबाधा

आरोग्य व्यवस्थापन

उगम : घाणेरीच्या झुडूपांत असलेले “लँटाडेन” नामक विष घाणेरी (लँटाना कॅमेरा) ही झुडूप वर्गीय वनस्पती (बनफुल, पांचफुली) या नावानेही उष्ण कटिबंध आणि समोष्ण कटिबंधीय प्रदेशांत विस्ताराने पसरलेली दिसते. विशिष्ठ लक्षणे:...